बैगुनीलाई गुनले मार्नु

धरानको पूर्व दिशामा सेउतीखोलापारि एउटा रमाइलो गाउँ छ । त्यो गाउँको नाम पानमारा हो । त्यो गाउँ रमाइलो हुनाको साथै त्यहाँको जमिन मलिलो हुनाले प्रशस्त अन्नबाली पनि हुन्छ । धेरै समयअघिको कुरा हो, त्यहाँ कर्णबहादुर नाम गरेको किसान बस्दथ्यो । ऊ अत्यन्त मेहनती र इमान्दार थियो । उसको एउटा काली भैसी थिई । भैसी दूध प्रशस्त दिन्थी । भैसी गुनी पनि थिई । कर्णबहादुर त्यो दूध लिएर धरान बजारमा बेच्न जान्थ्यो । ऊ दूधसँगसँगै सागसब्जी पनि बेच्न लैजान्थ्यो । उसको सानो कोठेबारीमा सागसब्जी पनि प्रशस्त हुन्थ्यो । उसकी स्वास्नी पनि असाध्यै जाँगरिली र फुर्तिली थिई ।
उनीहरूको एउटा छोरो थियो । छोराको नाम साने थियो । साने पढ्नमा तेज थियो । सानेसँगै त्यो गाउको जमिन्दारको छोरो पनि पढ्थ्यो । साने विद्यालयमा सधैँ प्रथम हुन्थ्यो । आफ्नो छोरो दोस्रो हुने, सानेचाहिँ प्रथम हुने भएकाले जमिन्दारलाई सानेसँग रिस उठ्थ्यो । ऊ आफूमात्र धनी हूँ, आफूमात्र प्रथम हँु र आफ्नो छोरामात्र राम्रो होस् भन्ने चाहन्थ्यो । त्यसैले ऊ कर्णबहादुरको सुखी जीवन देखेर इष्र्या गर्दथ्यो । कर्णबहादुरको भैसी गाउँभरिमा दुधालु र गुनीमा गनिन्थ्यो । कर्णबहादुरको अलिकति खेत पनि थियो । खेतबाट ऊ धान र गहुँ प्राप्त गर्दथ्यो । खेतमा कुलो लगाउने विषयमा कर्णबहादुरको जमिन्दारसँग झगडा परिरहन्थ्यो ।
जमिन्दार कर्णबहादुरको उन्नति देखिसहदैनथ्यो । कर्णबहादुरले खान पाएन भने भैसी मकहाँ बेच्न ल्याउनेछ भनेर ऊ सोच्दथ्यो । ऊ गाउँका सबैजना उसकहाँ बिलौना र दुःख पोख्न आइदिए हुन्थ्यो भन्ने चाहन्थ्यो । धेरैजसो गाउँलेहरू जमिन्दारलाई जीहजुरी गर्दथे । त्यसैले जमिन्दारमा घमन्ड बढेको थियो । तर कर्णबहादुर यो सब गर्न चाहँदैनथ्यो । ऊ परिश्रम गरेर इमान्दारीका साथ बाच्न चाहन्थ्यो । गाउँलेहरूका बीच ऊ इमानी र भलादमीमा गनिन्थ्यो ।
कर्णबहादुर जमिन्दारका कतिपय कामहरूको विरोध पनि गर्दथ्यो । जसले गर्दा उनीहरूमा शत्रुता बढ्दै गएको थियो । एक दिन कर्णबहादुरको धान काटेर थुपारेको कुन्युँमा जमिन्दारको नोकरले आगो लगाइदियो । हर्ेदाहेर्दै कर्णबहादुरको धान डढेर सब स्वाहा भयो । कर्णबहादुरले थाहा पाएर पनि केही भन्न सकेन । त्यसपछि उसले अप्ठ्यारा दिनहरू देख्नुपर्‍यो । जस्तोसुकै अप्ठ्यारा दिनहरू देख्न परे पनि ऊ जमिन्दारको अगाडि झुकेन । उसले आफ्नो पेसाबाट दुःख टार्दै लग्यो ।
कर्णबहादुर धरानबजार आउँदा सेरा खोल्सो र सेउतीखोला तरेर आउनर्ुपर्दथ्यो । वषर्ा याममा ती खोलाहरूमा बाढी आएको हुन्थ्यो । तर्नलाई असाध्यै गाह्रो हुन्थ्यो । फेरि जङ्गलमा चोरको पनि बिगबिगी हुन्थ्यो । र्फकदा बाटामा जहिले पनि बटुवाहरू पर्खेर एक हुल भएर जानुपथ्र्यो । एक्लैदुक्लै देख्यो भने चोरहरू पछि लागिहाल्थे । अनि बाटामा छुरी भाला देखाएर लुट्दथे ।
एक दिन जमिन्दार बजारमा सरसामान बेचेर केही नगद लिएर घर र्फकदै थियो । उसको साथमा रहेको उसको नोकरको चोरसँग साँठगाँठ थियो । यो कुरा कर्णबहादुरलाई थाहा थियो । बाटामा उसले चोरले जमिन्दारलाई मार्नलाई छुरी लिएर पीछा गरेको थाहा पायो । उसले यो कुरा जमिन्दारलाई सुनायो । तर जमिन्दारले उल्टै कर्णबहादुर माथि शङ्का गर्‍यो र दोष लगायो । नभन्दै जमिन्दारको जङ्गलमा जाँदाजाँदै चोरसँग जम्काभेट भयो । कर्णबहादुरले चोरलाई भाटाले हिर्काएर धपायो । यति गर्दा पनि जमिन्दारले कर्णबहादुरलाई धन्यवाद दिएन । उल्टै यो सब उसैको काम हो भन्ने ठान्यो । कर्णबहादुर आफूले जमिन्दारको ज्यान र धन दुवै बचाइदिएकामा प्रसन्न थियो ।
समय बित्दै गयो । एक दिन जमिन्दारको घरमा डाँका लाग्यो । जमिन्दारले खेत बेचेर पैसा घरैमा राखेको थियो । यो कुराको सुइँको उसको नोकरले पाएको थियो । त्यो नोकरले डाँकासँग मिलेमतो गरेर जमिन्दारको घरमा डकैती गराएको थियो । डाँकाले जमिन्दारको धेरै धनसम्पत्ति लग्यो । घरमा रहेको गरगहना, नगद र अन्य सामान डाँकाले लगेपछि जमिन्दार पागलजस्तो भयो । बिस्तारै ऊ बिरामी पर्दै गयो । बिमारी भएर ऊ उठ्नै नसक्ने स्थितिमा पुग्यो ।
यो देखेर कर्णबहादुरलाई माया लागेर आयो । उसले जमिन्दारलाई पहिला नै खबरदारी गराउन चाहन्थ्यो । तर जमिन्दार उसको कुरा सुन्न तयार थिएन । अब समय ढिलो भइसकेको थियो । तर पनि कर्णबहादुरले हरेस खाएन । बैगुनीलाई गनले मार्नुपर्छ भन्ने सोचेर ऊ जमिन्दारको घरमा गएर सबै कुरा बुझ्यो । जमिन्दारकहाँ बसेको नोकर केटाले छोडेर हिँडेछ । त्यो केटालाई कर्णबहादुर धरान बजारमा देख्ने गर्दथ्यो । पक्कै पनि त्यो केटोमार्फ जमिन्दारको धनसम्पत्ति पत्ता लाग्छ भन्ने सोचेर कर्णबहादुरले त्यो केटालाई प्रहरी लगाएर समात्यो । प्रहरीले समाएपछि त्यो केटाले साथीहरू मिलेर जमिन्दारकहाँ डाँका गरेको कुरा सकार्‍यो । त्यसपछि कर्णबहादुरले आफैँ गएर ती डाँका गर्नेहरूलाई समातेर पैसा असुल गरायो ।
त्यसपछि कर्णबहादुरले जमिन्दारको औषधि-उपचार पनि गरायो । आफ्नो धनसम्पत्ति वापस पाएपछि जमिन्दारको बिमार निको हुँदै गयो । जमिन्दार जाती भएपछि उसले कर्णबहादुरलाई धेरै-धेरै धन्यवाद थियो । त्यसपछि उसले कर्णबहादुरलाई आफ्नो परम मित्र ठान्यो । उसले आफ्नो जमिन्दारी हैकम पनि त्याग्यो । उसले अरूलाई पनि आफूसरह ठान्ने अनि अरूलाई खुसीसाथ बाँच्ने अधिकारको उपभोग गर्न दिने भयो ।
उसले आफ्नो छोरासँगै कर्णबहादुरको छोरालाई पनि काठमाडौँ लगेर पढायो । उसले सबै खर्च बेहोर्‍यो । उनीहरूका छोराहरू पनि असल मित्र बनेर बाबुहरूको मित्रताको गाँठो अझ बलियो बनाए ।